Prestación por coidado de menores afectados por cancro ou outra enfermidade grave

O subsidio ten por obxecto compensar a perda de ingresos que sofren as persoas que deben reducir a xornada de traballo, coa conseguinte diminución do seu salario, pola necesidade de coidaren de maneira directa, continua e permanente a persoa doente durante o tempo da súa hospitalización e tratamento continuado da enfermidade.

Está destinada ás persoas traballadoras de todos os réximes do sistema da Seguridade Social (por conta allea ou por conta propia e asimiladas) que deban reducir a súa xornada de traballo para o coidado de menores ao seu cargo, afectados por cancro ou outra enfermidade grave, que requiran ingreso hospitalario e tratamento continuado da enfermidade.

Para a consideración de enfermidades graves/cancro será tido en conta o anexo 1 que figura na Orde TMS/103/2019, de 6 de febreiro, pola que se modifica o anexo do Real decreto 1148/2011, de 29 de xullo, para a aplicación e desenvolvemento, no sistema da Seguridade Social, da prestación económica por coidado de menores afectados por cancro ou outra enfermidade grave.

A Disposición final vigésimosegunda da Lei 22/2021 de Orzamentos Xerais do Estado para o ano 2022 modifica o Real decreto 1148/2011, do 29 de xullo, para a aplicación e desenvolvemento, no sistema da Seguridade Social, da prestación económica por coidado de menores afectados por cancro ou outra enfermidade grave. Dáse nova redacción ao artigo 7 do Real decreto 1148/2011, de 29 de xullo.

Con posterioridade, o Real decreto 677/2023, do 18 de xullo de 2023, polo que se modifica de forma parcial o Real decreto 1148/2011, do 29 de xullo, para a aplicación e desenvolvemento, no sistema da Seguridade Social, da prestación económica por coidado de menores afectados por cancro ou outra enfermidade grave, introduce novidades no réxime xurídico da prestación e os diversos cambios posteriores á publicación do Real decreto 1148/2011, do 29 de xullo de 2011.

• As persoas proxenitoras, adoptantes ou acolledoras débense encontrar afiliadas e en alta nalgún réxime do sistema da Seguridade Social e deben acreditar os períodos mínimos de cotización esixible en cada caso. Pódense consultar os requisitos de cotización no artigo 5, parágrafo 2º do Real decreto 1148/2011.
• As persoas proxenitoras, adoptantes ou acolledoras deben reducir a súa xornada de traballo, polo menos, nun 50 %da súa duración e como máximo un 99,99%.
• A persoa enferma debe padecer calquera enfermidade grave da lista do anexo I da Orde TMS/103/2019, que requirise nalgún momento un ingreso hospitalario (non é preciso que no momento actual a persoa enferma estea hospitalizada).
• A enfermidade que orixina a solicitude da prestación económica por enfermidade grave debe precisar un coidado directo, continuo e permanente por parte do solicitante da prestación.
• Para o recoñecemento inicial da prestación, a persoa enferma debe ter menos de 18 anos.

Excepcións para realizar o recoñecemento a maiores de 18 anos:

• Persoas enfermas de máis de 18 anos e ata 23 anos cuxa enfermidade supuxese un ingreso hospitalario antes dos 18 anos por un dos diagnósticos da lista do anexo 1 da Orde TMS 103/2019.
• Persoas enfermas cuxa prestación por enfermidade grave se extinguise por facer 23 anos pero poidan acreditar un grao de discapacidade de máis do 65%. Nesta situación é posible recoñecer a prestación ata os 26 anos sempre que se siga cumprindo o requisito de acreditar a discapacidade.

• As persoas traballadoras contratadas a tempo parcial terán dereito ao subsidio por coidado de menores afectados por cancro ou outra enfermidade grave, cando a súa xornada efectiva de traballo sexa superior ao 25%. Se existe máis dun contrato a tempo parcial, compútase para o recoñecemento da prestación o total de porcentaxes de xornadas de traballo.
• Nas situacións de pluriactividade, poderá percibirse o subsidio en cada un dos réximes da Seguridade Social en que se reúnan os requisitos esixidos.
• Unicamente poderá gozar da prestación unha das dúas persoas proxenitoras, existindo a posibilidade de alternar a prestación mediante acordo entre as persoas proxenitoras, adoptantes ou acolledoras e a empresa.
• É imprescindible para o recoñecemento e aboamento da prestación que as persoas responsables do ingreso de cotas estean ao corrente no pagamento das cotas á Seguridade Social.
• Nos supostos de separación ou divorcio o dereito será recoñecido á persoa proxenitora, gardadora ou acolledora con quen conviva a persoa doente.
• Cando por proceso de incapacidade temporal ou descanso por maternidade a persoa solicitante da prestación non poida facerse cargo da persoa menor doente é posible recoñecer un novo subsidio por coidado de menores á outra persoa proxenitora, gardadora ou acolledora, sempre que a mesma reúne os requisitos para ter dereito ao subsidio.
• Cando a persoa solicitante contraia matrimonio ou constitúa unha parella de feito, terá dereito á prestación quen sexa o seu cónxuxe ou parella de feito, sempre que acredite as condicións para ser beneficiario. 
• A prestación por coidado de menores afectados por enfermidade grave é unha renda exenta de acordo co establecido no artigo 7.z) da Lei 35/2006, do 28 de novembro, do imposto sobre a renda das persoas físicas e de modificación parcial das leis dos impostos sobre sociedades, sobre a renda de non residentes e sobre o patrimonio (BOE do 29 de novembro)
• Trátase dun subsidio en que non existe obriga de cotizar durante a percepción do mesmo no que fai á parte de xornada reducida (por non vir imposta na normativa da Seguridade Social) polo que nin a empresa da persoa traballadora, nin a entidade que sexa a responsable do pagamento da prestación económica debe ingresar nin a cota empresarial nin a cota correspondente á persoa traballadora.

Terase dereito ao subsidio por coidado de menores afectados por cancro ou outra enfermidade grave a partir do mesmo día en que dea comezo a redución de xornada correspondente, sempre que a solicitude se formule no prazo de tres meses desde a data en que se produciu a referida redución.

Unha vez transcorrido ese prazo, os efectos económicos do subsidio terán unha retroactividade máxima de tres meses.

O subsidio recoñecerase por un período dun mes, prorrogable inicialmente por un período de dous meses e, desde o 20 de xullo do 2023, sucesivos de catro meses (antes 2 meses), cando subsista a necesidade do coidado directo, continuo e permanente do causante, que se acreditará mediante a declaración do facultativo do servizo público de saúde ou do órgano administrativo sanitario da comunidade autónoma correspondente responsable da asistencia médica do causante e, como máximo, ata que este faga os 23 anos ou os 26 anos se acredita un grao de discapacidade igual ou superior ao 65 por cento.

A prestación consiste nun subsidio equivalente ao 100% da base reguladora derivada de continxencias profesionais en función da porcentaxe de redución que experimente a xornada de traballo. Cando a persoa traballadora non teña a cobertura dos riscos profesionais, será competente para a xestión da prestación a entidade xestora ou a mutua que asuma a cobertura da incapacidade temporal por continxencias comúns.

A percepción do subsidio quedará en suspenso:

• Nas situacións de incapacidade temporal, durante os períodos de descanso por nacemento e coidado do menor e nos supostos de risco durante o embarazo e de risco durante a lactación natural e, en xeral, cando a redución da xornada de traballo por coidado de menores afectados por cancro ou outra enfermidade grave concorra con calquera causa de suspensión da relación laboral.

  Non obstante, cando, por motivos de saúde, a persoa que se facía cargo do causante non poida atenderlle e encóntrese en situación de incapacidade temporal ou en período de descanso obrigatorio por nacemento e coidado do menor en caso de nacemento dun novo fillo/filla poderá recoñecerse un novo subsidio por coidado de menores á outra persoa proxenitora, gardadora ou acolledora, sempre que a mesma reúne os requisitos para ter dereito ao subsidio. Cando a persoa causante contraia matrimonio ou constitúa unha parella de feito, terá dereito á prestación quen sexa o seu cónxuxe ou parella de feito, sempre que acredite as condicións para ser beneficiaria.

• No suposto de alternancia na percepción do subsidio entre as persoas proxenitoras, gardadoras ou acolledoras.

• Pola non presentación da declaración médica do persoal facultativo do Servizo Público de Saúde ou órgano administrativo sanitario da comunidade autónoma correspondente, responsable da asistencia médica da persoa causante.

A percepción do subsidio quedará extinguida:

• Pola reincorporación plena ao traballo ou continuación total da actividade laboral da persoa beneficiaria cesando a redución de xornada por coidado de menores afectados por cancro ou outra enfermidade grave, calquera que sexa a causa que determine ese cesamento.
• Por non existir a necesidade do coidado directo, continuo e permanente do menor, debido á melloría do seu estado ou a alta médica por curación, segundo informe do persoal facultativo do Servizo Público de Saúde ou órgano administrativo sanitario da Comunidade Autónoma correspondente responsable da asistencia sanitaria do causante.
• Cando unha das persoas proxenitoras/adoptantes/acolledoras/cónxuxe ou a parella de feito (maiores de 18 anos) da persoa menor cese na súa actividade laboral.
• Por facer o causante 23 anos e non acreditar unha discapacidade maior ao 65% antes de alcanzar esa idade.
• Por falecemento da persoa enferma.
• Por falecemento da persoa beneficiaria da prestación.
• Por deixar de acreditar o grao de discapacidade requirido ou, en todo caso, cando o causante faga os 26 anos de idade.
• Pola finalización da cobertura das continxencias profesionais coa entidade xestora.
• Por facer o causante 26 anos.

A correspondente entidade xestora ditará resolución no prazo de trinta días, contados desde a recepción da solicitude. Logo de transcorrer este prazo, sen que se ditase e notificase resolución expresa, a solicitude entenderase desestimada.