Preguntas frecuentes sobre os Expedientes de Regulación Temporal de Emprego (ERTE)

Publicado o: 01/04/2020

Que é un ERTE, concretamente nas situacións de COVID-19?

É o procedemento que teñen que realizar as empresas cando, como consecuencia de causas económicas, técnicas, organizativas ou de produción, teñan que suspender temporalmente a totalidade ou parte da súa actividade, coa conseguinte suspensión dos contratos de traballo ou a redución temporal da xornada de traballo das persoas traballadoras na devandita empresa.

O alcance e duración das medidas de suspensión dos contratos ou de redución de xornada axeitaranse á situación conxuntural que se pretende superar, neste caso á situación derivada do COVID-19.

Ao ser unha medida temporal, a empresa non terá que aboar indemnización algunha ás persoas traballadoras afectadas, sen prexuízo do dereito destas a percibir as prestacións de desemprego correspondentes.


Definición e aclaración do concepto de forza maior

O Real decreto-lei 8/2020 especifica en que consiste a forza maior temporal derivado do Covid-19: 

As suspensións de contrato e reducións de xornada que teñan a súa causa directa en perdas de actividade como consecuencia directa do COVID-19, incluída a declaración do estado de alarma, que impliquen: 

  • suspensión ou cancelación de actividades,
  • peche temporal de locais de afluencia pública,
  • restricións no transporte público e da mobilidade de persoas e / ou mercadorías,
  • falta de subministracións que impidan gravemente continuar co desenvolvemento ordinario da actividade,

e tamén as situacións urxentes e extraordinarias debidas ao contaxio do cadro de persoal ou a adopción de medidas de illamento preventivo decretados pola autoridade sanitaria.


Como presento un ERTE se non teño certificado electrónico?

A empresa remitirá un correo electrónico a sgrl@mitramiss.es indicando un teléfono de contacto, o enderezo dos centros de traballo e unha relación de persoas traballadoras por centro de traballo. Desde ese correo se lle facilitará información sobre a maneira de proceder.


Calquera empresa que faga un ERTE poderá beneficiarse da exoneración de cotizacións sociais?

Non, non todas as empresas afectadas por un ERTE teñen dereito á exoneración de cotas, a abundante normativa que se foi publicando desde o RD Lei 8/2020 do 17 de marzo, foi regulando a incentivación das empresas segundo a evolución ou situación da pandemia (a través dos distintos tipos de ERTEs), bonificando nun principio a aquelas empresas cuxa actividade foi suspendida ou limitada pola pandemia, posteriormente na transición ou desescalada bonificando a aquelas empresas que ían recuperando a súa actividade progresivamente e co RD Lei 30/2020 do 29 de setembro incentivando a aquelas empresas cuxo por motivos de rexermole da pandemia a súa actividade foi limitada ou suspendida.

  • Ertes forza maior covid: a porcentaxe de exoneración de cotas foise modificando desde o inicio do estado de alarma. A data 30 de setembro xa non se poden solicitar a autorización dun ERTE por forza maior covid aínda que se permite prorrogar os vixentes e só poderanse exonerar aquelas empresas que cumpran os requisitos do D. A primeira do RD Lei 30/2020 do 29 de setembro.
  • Ertes ETOP vinculados ao covid: se cumpren os requisitos establecidos no D. A primeira do RD Lei 30/2020 do 29 de setembro.
  • Ertes por impedimento da actividade.
  • Ertes por limitación da actividade.

Canto tería que pagar se non se aprobase esta exoneración?

En caso de ERTE a empresa continúa pagando a parte empresarial das cotizacións dos traballadores mentres duros a suspensión ou a redución de xornada.

Coa exoneración de cotas alíviase gran parte da carga ás empresas deixando de aboar os salarios na súa totalidade ou parcialmente (segundo a xornada de cada traballador afectado polo ERTE e o tipo de ERTE) e facendose cargo o SEPE a través do pagamento das prestacións por desemprego aos traballadores.


Durante o período establecido no ERTE, a empresa ten de pagar retribucións ou cotas de Seguridade Social aos seus traballadores e traballadoras?

  • Durante o período fixado no ERTE a empresa non ten que aboar retribucións ás persoas traballadoras afectadas pola suspensión. Así mesmo, no suposto en que o ERTE contemple a redución de xornada, a empresa unicamente aboará a parte proporcional correspondente á xornada realizada.
  • Para os efectos das persoas traballadoras, o devandito período terase como efectivamente cotizado a todos os efectos.
  • A exoneración de cotas aplicarase pola Tesouraría Xeral da Seguridade Social a instancia da empresa, previa comunicación da identificación dos traballadores e traballadoras e período da suspensión ou redución de xornada. Para os efectos do control da exoneración de cotas será suficiente a verificación de que o Servizo Público de Emprego Estatal procedeu ao recoñecemento da correspondente prestación por desemprego polo período de que se trate. Máis información en Ministerio de Inclusión, Seguridade Social e Migracións.

O silencio administrativo considérase positivo para os ERTES solicitados a partir de 18/03/2020?

Si, considérase positivo. O Real decreto-lei 8/2020, no seu art.22 non establece ningunha peculiaridade distinta con respecto ao regulado con anterioridade.


Existen formularios e modelos de documentos para a presentación da solicitude de ERTE?

Unha vez que se entra na Sede Electrónica do Ministerio de Traballo e Economía Social no procedemento para a presentación de ERTE derivados de COVID-19 ábrese un pequeno formulario en alta de solicitude que debe encherse. A continuación, solicítanse os restantes documentos obrigatorios que deberán presentarse. Para estes documentos non hai ningún modelo establecido, polo que a empresa pode confeccionaros como considere máis axeitado. No caso de que algún estea incompleto, durante a tramitación do expediente solicitarase a súa emenda.


A cotización por desemprego dun ERTE por emerxencia tera en contase para o cálculo de futuras prestacións?

Non, este cobramento non se terá en conta no cálculo de posibles prestacións futuras, será coma se non se houbese producido.Se establece o chamado contador a cero referido no RD Lei 30/2020 do 29 de setembro. 


Que efectos ten o ERTE sobre as persoas traballadoras?

  • As persoas traballadoras afectadas polo ERTE terán dereito ao recoñecemento da prestación por desemprego, aínda que carezan do período de ocupación cotizada mínima necesaria para iso.
  • Nestes casos, o tempo en que se perciba a prestación por desemprego de nivel contributivo por estes ERTE non computará aos efectos de consumir os períodos máximos de prestación legalmente establecidos.
  • Esgotados os 180 días de prestación por desemprego, os traballadores seguirán percibindo o 70% da base reguladora en lugar do 50 %establecido no artigo 270 do TRLGSS.
  • Co fin de facilitar a tramitación das prestacións, por parte do Servizo Público de Emprego Estatal, estableceuse unha cadro de persoal de solicitude colectiva de prestacións por desemprego cuxa presentación se realiza a través da Sede Electrónica do SEPE por parte da empresa, sendo importante para axilizar o pagamento aos traballadores por parte do SEPE e evitar incidencias a revisión e comunicación dos datos correctos dos traballadores, sobretodo o número de conta bancaria actualizado de cada traballador. Por iso, os traballadores e traballadoras afectadas polo ERTE, non deben de presentar ningunha solicitude individual.

Que ERTE pódense presentar a través da Sede Electrónica de Ministerio de Traballo e Economía Social?

  • A través da Sede Electrónica do Ministerio de Traballo e Economía Social unicamente pódense presentar os ERTE competencia deste Ministerio. É dicir, aqueles que afecten traballadores e traballadoras que prestan servizos en centros de traballo de máis dunha comunidade autónoma.
  • Hai unha excepción: cando o ERTE afecte traballadores que prestan servizos en centros de traballo de máis dunha comunidade autónoma, se polo menos o 85% dos traballadores do cadro de persoal total pertence a centros sitos nunha comunidade autónoma e hai afectados nesta Comunidade, esta é a competente para a tramitación do ERTE.

Que data de efecto teñen os ERTES que teñan a súa causa directa como consecuencia do COVID-19?

A data de efecto é a data da solicitude podendo coincidir ou non coa data de declaración do estado de alarma, trátase de cando o empresario adopta á decisión de suspender os contratos ou de reducir a xornada, na comunicación do ERTE deben de cubrir a data de inicio e de fin do ERTE debendo realizar a mesma comunicación de data de inicio e data de fin ao Servizo Público de Emprego Estatal (SEPE) no certificado de empresa unha vez aprobado pola autoridade laboral.


Aos ERTE realizados con anterioridade á publicación do RD Lei 8/2020 do 18 de marzo, sempre que estean relacionados co COVID-19, serálles de aplicación a devandita normativa?

Se, o apartado 2 da disposición transitoria primeira do RD – lei 8/2020 dispón que as devanditas medidas serán tamén de aplicación aos afectados polos procedementos de suspensión de contratos e redución de xornada comunicada, autorizados ou iniciados, con anterioridade á entrada en vigor deste Real decreto-lei, sempre que deriven directamente do COVID 19.


Se unha empresa presentou un ERTE incluíndo a parte do cadro de persoal e, posteriormente, considérase necesario que o ERTE afecte a máis traballadores/as por circunstnacias relacionadas co COVID-19, pode a empresa solicitar o incremento do ERTE inicialmente presentado ou debe presentar un ERTE novo polo resto de traballadores/as?

Non é posible incrementar o número de traballadores/as afectado nun ERTE xa presentado. Por iso, se nun primeiro momento non é posible determinar o número total de afectados e o xeito en que vai ir aplicandose o ERTE, a empresa terá que presentar un segundo ERTE.


Que pasa se a empresa estaba pechada no momento de entrada en vigor do Estado de Alarma e non podo conseguir que os meus traballadores asinen que lles comuniquei a presentación do ERTE?

Nese caso será suficiente a presentación de calquera documento que acredite que a empresa realizou esa comunicación, aínda que non estea asinada a recepción polos traballadores como, por exemplo, un correo electrónico.


Débense incluír no ERTE aos traballadores/as que están en Incapacidade Temporal?

Si, porque pasarán a cobrar a prestación por desemprego cando finalice a súa situación de incapacidade temporal. Este extremo deberá reflectirse na relación de persoas traballadoras afectadas polo ERTE.

As normas ditadas para a situación excepcional non estableceron ningunha especificidade para o ERTE respecto dos traballadores que xa se encontran en situación de Incapacidade Temporal. Polo tanto, non se habilita nada extraordinaria respecto desta situación. O traballador en situación de Incapacidade Temporal xa ten suspendido o seu contrato de traballo. De momento non se habilita esta opción, aínda que teremos que estar pendentes de se se producise algunha regulación ou desenvolvemento sobre a situación dos traballadores en Incapacidade Temporal nas empresas que se acollen ao Expediente de Regulación Temporal de Emprego. A empresa mantén a obriga de continuar co aboamento da prestación económica en réxime de pagamento delegado como consecuencia da colaboración obrigatoria na xestión da Seguridade Social (art. 3.1.a da Orde do 25 de novembro de 1966), ata a alta médica.


Pagarase desemprego a todos os traballadores do ERTE?

Si, todos os afectados poderán cobrar desemprego, aínda que non cotizasen o período mínimo necesario para iso.


Pódese presentar un ERTE que agrupe medidas de suspensión de contrato e redución de xornada?

Se, pódese presentar un ERTE que agrupe ambas as dúas medidas.


Teño que dar de baixa aos traballadores/as da empresa na Seguridade Social?

Durante os ERTE non se debe dar de baixa aos traballadores na Seguridade Social, xa que seguen de alta, con independencia de que, de conformidade co previsto no Real decreto-lei 8/2020, do 17 de marzo, de medidas urxentes extraordinarias para facer fronte ao impacto económico e social do COVID-19 e regulacións normativas posteriores, para que a empresa poida estar exonerada do pagamento das cotizacións á Seguridade Social.


Os traballadores incluídos nun ERTE, deben solicitar individualmente a prestación por desemprego?

Non. A empresa realiza unha solicitude colectiva da prestación por desemprego para todos os traballadores incluídos no ERTE utilizando o modelo publicado na web do Servizo Público de Emprego Estatal (SEPE).


Se unha empresa presentou un ERTE por causas produtivas ao inicio da crise e posteriormente transformáronse en forza maior, pode modificar o ERTE?

Non, ten que desistir do ERTE presentado e presentar un novo por forza maior. Desde a web oficial do Ministerio recoméndase que a desistencia se comunique a través do Rexistro Xeral da Administración Xeral do Estado.


Se un traballador no mesmo día causa baixa médica e pasa a estar afectado por un ERTE A quen corresponde o pagamento do subsidio ou prestación ao traballador?

O traballador que causa baixa médica o mesmo día en que lle afecta a data de efectos dun ERTE corresponde o aboamento da prestación en concepto de incapacidade temporal á mutua ou entidade xestora con quen teña cuberta a continxencia.

Cadro resumo


Como afecta un traballador de baixa médica e afectado por un ERTE a recuperación total da actividade?

En función da evolución da pandemia e da recuperación da actividade, creáronse para os distintos tipos de ERTES os tipos de inactividade, é por iso que un traballador en suspensión total do seu contrato pode recuperar total ou parcialmente a actividade ou xornada que ten establecida no seu contrato. 

Para aqueles traballadores que estean en situación de suspensión total do seu contrato ou de redución de xornada, estean de baixa médica e estean cobrando a prestación económica por parte da mutua no momento que o seu tipo de inactividade pase a recuperación total, a prestación económica pasará a percibira por parte da empresa en réxime de pagamento delegado; se o traballador volvese á situación de suspensión total ou inicial, reemprenderíase a prestación económica por parte da mutua. Pódese entender como un símil do colectivo fixo descontinuo que estando de baixa médica nos períodos de inactividade (que se inician co fin de campaña) o pagamento da prestación é realizada pola mutua en modalidade de pagamento directo e nos períodos de actividade tras o chamamento pasa a cobrar por parte da empresa na modalidade de pagamento delegado.


É necesaria a comunicación por parte da empresa ao SEPE dos períodos de baixa médica dun traballador?

Se, para evitar que o SEPE siga aboando a prestación por desemprego nos períodos en que o traballador está de baixa médica, a empresa a mes vencido, na comunicación dos períodos de actividade a través da aplicación certific@2, debe de informar de cada día do mes en que o traballador estea de baixa médica a clave 04 “días de IT e de maternidade / paternidade, excluídos do pagamento da prestación por este sistema”.


É necesaria a comunicación por parte da empresa ao SEPE dos períodos de baixa médica dun traballador?

Se, para evitar que o SEPE siga aboando a prestación por desemprego nos períodos en que o traballador está de baixa médica, a empresa a mes vencido, na comunicación dos períodos de actividade a través da aplicación certific@2, debe de informar de cada día do mes en que o traballador estea de baixa médica a clave 04 “días de IT e de maternidade / paternidade, excluídos do pagamento da prestación por este sistema”.