Real decreto-lei 2/2021
Do 26 de xaneiro, de reforzo e consolidación de medidas sociais en defensa do emprego.

Publicado o: 27/01/2021

As medidas incorporadas nesta norma teñen por obxecto efectuar os axustes necesarios para manter as medidas de apoio que se estableceran no Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro, e que se seguen considerando imprescindible de cara á recuperación do tecido produtivo.

As modificacións afectan a tres aspectos: 

  1. a prestación extraordinaria por cesamento de actividade
  2. a prestación extraordinaria para traballadores autónomos de tempada
  3. a ampliación da prestación ordinaria de cesamento de actividade, compatible co traballo por conta propia, en favor dos traballadores autónomos que non accedesen a ela de acordo co Real decreto-lei 24/2020, do 26 de xuño, de medidas sociais de reactivación do emprego e protección do traballo autónomo e de competitividade do sector industrial, incluíndo o mantemento do acceso á prestación de cesamento de actividade daqueles traballadores que, por ter carencia, véñena percibindo ata o 31 de xaneiro de 2021.

O real decreto-lei inclúe oito artigos, distribuídos en dous títulos, seis disposicións adicionais, cinco disposicións transitorias, unha disposición derrogatoria única, once disposicións finais e un anexo.

Aspectos máis relevantes:

TÍTULO I IV ACORDO SOCIAL EN DEFENSA DO EMPREGO

1. Prórroga dos expedientes de regulación temporal de emprego de forza maior baseada en causas relacionadas coa situación pandémica e medidas extraordinarias en materia de cotización. Art.1. 

Establécese a prórroga de todos os ERTE baseados nunha causa de forza maior relacionada coa COVID-19, ata o 31 de maio de 2021, regulados no artigo 22 do Real decreto-lei 8/2020, do 17 de marzo, coa finalidade de cubrir todo o período temporal comprendido pola duración do estado de alarma declarada polo Real decreto 926/2020, do 25 de outubro. 

Seguirán sendo aplicables os expedientes temporais de regulación de emprego de forza maior por impedimentos á actividade autorizada de acordo co previsto no artigo 2.1 do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro, e na disposición adicional primeira.2 do Real decreto-lei 24/2020, do 26 de xuño, ata o seu termo conforme á resolución estimatoria. Os ERTE de forza maior de limitación ao desenvolvemento normalizado da actividade de acordo co previsto no artigo 2.2 do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro seguirán sendo aplicables ata o 31 de maio de 2021.  

2. Expedientes de regulación temporal de emprego por impedimento ou limitacións de actividade. Art. 2.

Recoñece a posibilidade de presentar novos ERTE por limitacións ou impedimentos, en idénticos termos aos fixados polo artigo 2 do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro, e conforme ás causas descritas no mesmo.

Novidade: Unha vez que unha empresa obtivese unha resolución estimatoria nun ERTE de forza maior por impedimento á actividade poídase, sen necesidade de tramitar outro novo expediente, pasar a aplicar sen solución de continuidade as medidas correspondentes á situación de limitacións ao desenvolvemento normalizado da actividade, e viceversa, sen prexuízo das obrigas de comunicación e as porcentaxes de exoneración que correspondan en cada caso. 

O anterior será así mesmo aplicable respecto das resolucións xa recaídas de acordo co previsto no artigo 2 do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro e a disposición adicional primeira.2 do Real decreto-lei 24/2020, do 26 de xuño. 

Prórroga de contidos complementarios do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro, de medidas sociais en defensa do emprego. Art. 3 

Prorróganse os efectos do resto de contidos complementarios do III ASDE incluídos no Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro, tales como as especialidades aplicables aos expedientes vinculados á COVID-19 pero baseados en causas económicas, técnicas, organizativas ou de produción, os límites relacionados co reparto de dividendos e a transparencia fiscal, as horas extraordinarias e as novas externalizacións, así como as limitacións e previsións establecidas en relación coas extincións baseadas nas causas que fundamentan os ERTE relacionados coa COVID-19 e a interrupción do cómputo dos contratos temporais.

Salvagarda de emprego: Prévése a prórroga dos efectos do artigo 5 do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro, de maneira que as condicións aplicables á devandita salvagarda, tanto respecto das exoneracións gozadas con carácter previo á entrada en vigor deste real decreto-lei, como con respecto ás contempladas no mesmo, son as descritas no citado artigo 5, así: 

- Os compromisos de mantemento do emprego xerado en virtude dos beneficios recollidos no Real decreto-lei 8/2020, do 17 de marzo, no artigo 6 do Real decreto-lei 24/2020, do 26 de xuño, e no propio Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro, continúan vixentes nos termos previstos nas devanditas normas e polos prazos recollidos nestas. 

- As empresas que, conforme ao previsto neste real decreto-lei, reciban exoneracións nas cotas á Seguridade Social, quedan comprometidas, de acordo coa aplicación das devanditas medidas excepcionais, a un novo período de seis meses de salvagarda do emprego, cuxo contido, requisitos e cómputo efectuarase nos termos establecidos na disposición adicional sexta do Real decreto-lei 8/2020, do 17 de marzo e no propio artigo 5 do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro. 

- Se a empresa estivese afectada por un compromiso de mantemento do emprego previamente adquirido, o inicio do novo período previsto producirase cando aquel terminase. 

As empresas unha vez cumpridos os períodos de 6 meses de salvagarda de emprego que adquirisen comprométense, en virtude deste real decreto-lei, ao mantemento do emprego durante outro novo período de 6 meses de duración, cuxo cómputo se inicia unha vez finalizados os anteriores na súa integridade. 

4. Prórroga das medidas de protección das persoas traballadoras recollidas no Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro, de medidas sociais en defensa do emprego. Art. 4 

Prorróganse das medidas extraordinarias en materia de protección das persoas traballadoras: 

- Manteñen a súa vixencia as medidas de protección por desemprego previsto no artigo 8 do Real decreto-lei 30/2020, de 29 de - setembro, coa conservación do tipo do 70 %aplicable á base reguladora para o cálculo da prestación

- Mantéñense as medidas de protección das persoas con contrato fixo discontinuo previsto no Real decreto-lei 8/2020, do 17 de marzo.

- Seguirán resultando aplicables, ademais, a prestación extraordinaria para persoas con contrato fixo descontinuo ou que realicen traballos fixos e xornais que se repetan en datas certas, en virtude da prórroga do artigo 9 do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro; as medidas previstas no artigo 10 da devandita norma sobre cobertura de períodos de cotización daquelas persoas traballadoras incluídas en expedientes de regulación temporal de emprego que non sexan beneficiarias de prestacións de desemprego; e a compatibilidade das prestacións por desemprego co traballo a tempo parcial nos termos do artigo 11 do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro.


TÍTULO II MEDIDAS DE APOIO AOS TRABALLADORES AUTÓNOMOS

1. Prestación extraordinaria de cesamento de actividade para os traballadores autónomos afectados por unha suspensión temporal de toda a actividade como consecuencia de resolución da autoridade competente como medida de contención da propagación do virus COVID-19. Art.5 

A partir do 1 de febreiro de 2021, os traballadores autónomos que se vexan obrigados a suspender todas as súas actividades como consecuencia dunha resolución adoptada pola autoridade competente como medida de contención na propagación do virus COVID-19, terán dereito a unha prestación económica de cesamento de actividade de natureza extraordinaria: 

a. Estar afiliados e en alta no Réxime Especial da Seguridade Social dos Traballadores por Conta Propia ou Autónoma ou, se é o caso, no Réxime Especial da Seguridade Social dos Traballadores do Mar, antes do 1 de xaneiro de 2021. 

b. Acharse ao corrente no pagamento das cotas á Seguridade Social. Non obstante, se na data da suspensión da actividade non se cumprise este requisito, o órgano xestor convidará ao pagamento ao traballador autónomo para que no prazo improrrogable de trinta días naturais ingrese as cotas debidas. A regularización do descuberto producirá plenos efectos para a adquisición do dereito á protección. 

Contía da prestación: 50 por cento da base mínima de cotización que corresponda pola actividade desenvolvida.

Esta cantidade incrementarase nun 20 por cento se o traballador autónomo ten recoñecida a condición de membro dunha familia numerosa e os únicos ingresos da unidade familiar ou análoga durante ese período proceden da súa actividade suspendida.

Nacimiento do dereito á prestación: Desde o día seguinte á adopción da medida de peche de actividade adoptada pola autoridade competente. 

Durante o tempo que permaneza a actividade suspendida manterase a alta no réxime especial correspondente quedando o traballador autónomo exonerado da obriga de cotizar. A exoneración do ingreso das cotas estenderase desde o primeiro día do mes en que se adopta a medida de peche de actividade ata o último día do mes seguinte ao que se erga a devandita medida ou ata o 31 de maio de 2021, se esta última data é anterior 

Duración: A percepción da prestación terá unha duración máxima de catro meses, finalizando o dereito á mesma o último día do mes en que se acorde o levantamento das medidas ou o 31 de maio de 2021 se esta última data é anterior.

2. Prestación extraordinaria de cesamento de actividade para aqueles traballadores autónomos que non poidan causar dereito á prestación ordinaria de cesamento de actividade prevista no artigo 7 deste real decreto-lei ou á prestación de cesamento de actividade regulada nos artigos 327 e seguintes do texto refundido da LGSS, aprobado polo Real decreto Lexislativo 8/2015, do 30 de outubro. Art.6 

O artigo 6 introduce a posibilidade de acceder a unha prestación extraordinaria de cesamento de actividade a aqueles traballadores autónomos que non sendo afectado polo peche da súa actividade ven reducido os seus ingresos e non teñen acceso á prestación de cesamento de actividade regulada no artigo 7 ou nos artigos 327 e seguintes do texto refundido da LGSSni á prestación de cesamento de actividade prevista no artigo 7. 

- Deberán non ter rendementos netos computables fiscalmente procedentes da actividade por conta propia no primeiro semestre de 2021 superiores a 6.650 euros. 

- Acreditarán no primeiro semestre do 2021 uns ingresos computables fiscalmente da actividade por conta propia inferiores a habídosos no primeiro trimestre de 2020.

Contía: 50 por cento da base mínima de cotización que corresponda pola actividade desenvolvida. 

Devindicación: Esta prestación extraordinaria por cesamento de actividade poderá comezar a devengarse con efectos do 1 de febreiro de 2021 e terá unha duración máxima de 4 meses, sempre que a solicitude se presente dentro dos primeiros vinte e un días naturais de febreiro. En caso contrario, os efectos quedan fixados no primeiro día do mes seguinte ao da presentación da solicitude e a súa duración non poderá exceder do 31 de maio de 2021.

Incompatibilidade: Será incompatible coa percepción dunha retribución polo desenvolvemento de un traballo por conta allea, non sendo que os ingresos do traballo por conta allea sexan inferiores a 1,25 veces o importe do SMI, co desempeño doutra actividade por conta propia; coa percepción de rendementos procedentes dunha sociedade; coa percepción dunha prestación de Seguridade Social agás aquela que o beneficiario viñese percibindo por ser compatible co desempeño da actividade que desenvolvía.

Polo que se refire aos traballadores por conta propia incluídos no Réxime Especial dos Traballadores do Mar, a prestación por cesamento de actividade será ademais incompatible coas axudas por paralización da frota

Establécese un procedemento de recoñecemento provisional e unha posterior revisión das prestacións.  

As mutuas colaboradoras e o Instituto Social da Mariña proporcionarán á Tesouraría Xeral da Seguridade Social a información necesaria, a través dos procedementos que estableza esta última, para a aplicación do que se establece neste apartado, tanto no momento do recoñecemento provisional da prestación como na revisión posterior. 

A partir do 1 de setembro de 2021 procederase a revisar todas as resolucións provisionais adoptadas. 

Dereito á prestación de cesamento de actividade compatible co traballo por conta propia Art. 7

1) A partir do 1 de febreiro de 2021, os traballadores autónomos poderán solicitar a prestación por cesamento de actividade prevista no artigo 327 do texto refundido da LGSS sempre que concorran os requisitos establecidos neste precepto e nos apartados a), b), d) e e) do artigo 330.1 do texto refundido da LGSS. 

2) O acceso á prestación esixirá acreditar no primeiro semestre de 2021 unha redución dos ingresos computables fiscalmente da actividade por conta propia de máis do 50 %de habídosos no segundo semestre de 2019; así como non obter durante o semestre indicado de 2021 uns rendementos netos computables fiscalmente superiores a 7.980 euros. 

Para o cálculo da redución de ingresos tera en contase o período en alta no segundo semestre de 2019 e compararase coa parte proporcional dos ingresos habidos no primeiro semestre de 2021 na mesma proporción.

No caso dos traballadores autónomos que teñan un ou máis traballadores ao seu cargo, deberá acreditarse, ao tempo de solicitar a prestación, o cumprimento de todas as obrigas laborais e de Seguridade Social que teñan asumidas. Para iso emitirán unha declaración responsable, podendo ser requiridos polas mutuas colaboradoras coa Seguridade Social ou pola entidade xestora para que acheguen os documentos precisos que acrediten este extremo.

3) Esta prestación poderá percibirse como máximo ata o 31 de maio de 2021, sempre que o traballador teña dereito a ela nos termos fixados no artigo 338 do texto refundido da LGSS.

Así mesmo, percibirán esta prestación ata o 31 de maio de 2021 aqueles traballadores autónomos que causen dereito a ela o 1 de febreiro de 2021 e vexan esgotado o seu dereito ao cesamento previsto no citado precepto antes do 31 de maio de 2021, sempre que reúnen os requisitos esixidos para ese fin.

 

Establécese un procedemento de recoñecemento provisional e unha posterior revisión das prestacións. 

Prestación extraordinaria de cesamento de actividade para os traballadores de tempada. Art.8 

O artigo 8 establece unha prestación extraordinaria de cesamento de actividade para os traballadores de tempada que desenvolvan a súa actividade polo menos durante tres meses na primeira metade do ano. 

Considéranse traballadores de tempada aqueles traballadores autónomos cuxo único traballo ao longo dos anos 2018 e 2019 desenvolvésese no Réxime Especial de Traballadores Autónomos ou no Réxime Especial de Traballadores do Mar durante un mínimo de catro meses e un máximo de seis en cada un dos anos. 

Considerarase que o traballador autónomo desenvolveu un único traballo en 2018 e 2019 sempre que, de estar de alta nun réxime de seguridade social como traballador por conta allea, esta alta non supere os 120 días ao longo deses anos. 

Requisitos para causar dereito á prestación: 

a) Estar de alto e cotizado no Réxime Especial de Traballadores Autónomos ou no Réxime Especial de Traballadores do Mar como traballador por conta propia durante un mínimo de catro meses e un máximo de seis meses de cada un dos anos 2018 e 2019, sempre que ese marco temporal abarque un mínimo de dous meses na primeira metade do ano. 

b) Non estar en alta ou asimilado á alta como traballador por conta allea no réxime de Seguridade Social correspondente máis de 60 días durante o primeiro semestre do ano 2021. 

c) Non obter durante a primeira metade do ano 2021 uns ingresos netos computables fiscalmente que superen os 6.650 euros. 

d) Acharse ao corrente no pagamento das cotas á Seguridade Social. Non obstante, se non se cumprise este requisito, o órgano xestor convidará ao pagamento ao traballador autónomo para que no prazo improrrogable de trinta días naturais ingrese as cotas debidas. A regularización do descuberto producirá plenos efectos para a adquisición do dereito á protección. 

Contía da prestación: será o equivalente ao 70 por cento da base mínima de cotización que corresponda pola actividade desempeñada no Réxime Especial da Seguridade Social dos Traballadores por Conta Propia ou Autónoma ou, se é o caso, no Réxime Especial da Seguridade Social dos Traballadores do Mar. 

Xestión: A xestión desta prestación corresponderá ás mutuas colaboradoras coa Seguridade Social ou ao Instituto Social da Mariña. 

Establécese un procedemento de recoñecemento provisional e unha posterior revisión das prestacións.


EMPRESAS PERTENCENTES A SECTORES CUNHA ELEVADA TAXA DE COBERTURA POR EXPEDIENTES DE REGULACIÓN TEMPORAL DE EMPREGO E UNHA REDUCIDA TAXA DE RECUPERACIÓN DE ACTIVIDADE. Disposición adicional primeira.

A disposición adicional primeira inclúe as empresas pertencentes a sectores cunha elevada taxa de cobertura por ERTE (cifrada nunha porcentaxe do 15 %do total de persoas asalariadas de alta no Réxime Xeral da Seguridade Social) e unha reducida taxa de recuperación de actividade (definida como a afectación por ERTE de, polo menos, o 70 % do total de persoas asalariadas integrantes do devandito sector ou CNAE). Para estas empresas e aquelas que foron cualificadas como integrantes da súa cadea de valor ou dependentes das mesmas, de acordo co recollido na disposición adicional primeira do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro, mánténse unha especial protección, mediante o recoñecemento automático de exoneracións na cota empresarial á Seguridade Social aplicable tanto ás persoas afectadas por ERTE como ás non afectadas. 

Así, recóllense unhas medidas extraordinarias en materia de cotización á Seguridade Social e por conceptos de recadación conxunta vinculadas a expedientes de regulación temporal de emprego, en liña coas medidas similares xa adoptadas anteriormente con respecto a tales expedientes no Real decreto-lei 8/2020, do 17 de marzo, o Real decreto-lei 18/2020, do 12 de maio, de medidas sociais en defensa do emprego, o Real decreto-lei 24/2020, do 26 de xuño, e o Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro, sempre que todas elas prorroguen automaticamente ditos expedientes temporais de emprego, que poderán ir ata o 31 de maio de 2021, e que as devanditas empresas pertenzan a sectores cunha elevada taxa de cobertura por expedientes de regulación temporal de emprego e unha reducida taxa de recuperación de actividade, cuxa actividade se clasifique nalgún dos códigos da Clasificación Nacional de Actividades Económicas – CNAE-09 – que se inclúen no anexo deste real decreto-lei.


PRÓRROGA DA VIXENCIA DO ARTIGO 6 DO REAL DECRETO-LEI 8/2020, DO 17 DE MARZO, DE MEDIDAS URXENTES EXTRAORDINARIAS PARA FACER FRONTE Ao IMPACTO ECONÓMICO E SOCIAL DO COVID-19. Disposición adicional terceira.

Prorrógase a vixencia do artigo 6 do Real decreto-lei 8/2020, do 17 de marzo, en que se regula o Plan MECUIDA ata o 31 de maio de 2021. 

BASES MÍNIMAS DE COTIZACIÓN DURANTE O ANO 2021. Disposición adicional quinta. 

Mantéñense as bases mínimas de cotización vixente a 31 de decembro de 2019, mentres non se leve a cabo a subida do salario mínimo interprofesional para o ano 2021.


PRÓRROGA DA PRESTACIÓN EXTRAORDINARIA DE CESAMENTO DE ACTIVIDADE PARA OS TRABALLADORES AUTÓNOMOS AFECTADOS POR UNHA SUSPENSIÓN TEMPORAL DE TODA A ACTIVIDADE COMO CONSECUENCIA DE RESOLUCIÓN DA AUTORIDADE COMPETENTE COMO MEDIDA DE CONTENCIÓN DA PROPAGACIÓN DO VIRUS COVID-19 CONTEMPLADA NO APARTADO 1 DO ARTIGO 13 DO REAL DECRETO-LEI 30/2020, DO 29 DE SETEMBRO, DE MEDIDAS SOCIAIS EN DEFENSA DO EMPREGO. Disposición transitoria segunda

A disposición transitoria segunda contempla a prórroga da prestación extraordinaria de cesamento de actividade para os traballadores autónomos afectados por unha suspensión temporal de toda a actividade como consecuencia de resolución da autoridade competente como medida de contención da propagación do virus COVID-19 contemplada no apartado 1 do artigo 13 do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro.


SUSPENSIÓN DA APLICACIÓN DO TIPO DE COTIZACIÓN APLICABLE POR CONTINXENCIAS PROFESIONAIS E POR CESAMENTO DE ACTIVIDADE DOS TRABALLADORES AUTÓNOMOS INCLUÍDOS NO RÉXIME ESPECIAL DA SEGURIDADE SOCIAL DOS TRABALLADORES POR CONTA PROPIA Ou AUTÓNOMOS E NO RÉXIME ESPECIAL DA SEGURIDADE SOCIAL DOS TRABALLADORES DO MAR. Disposición transitoria cuarta.

Suspéndese a subida de tipos previstos na disposición transitoria segunda do Real decreto lei 28/2018, do 28 de decembro, para a revalorización das pensións públicas e outras medidas urxentes en materia social, laboral e de emprego, polo que os tipos de cotización aplicables por continxencias profesionais e por cesamento de actividade dos traballadores autónomos incluídos no Réxime Especial da Seguridade Social dos Traballadores por Conta Propia ou Autónoma e no Réxime Especial da Seguridade Social dos Traballadores do Mar serán os vixentes a 31 de decembro de 2020.


DERROGACIÓN NORMATIVA. Disposición derrogatoria única

Quedan derrogadas cantas disposicións de igual ou inferior rango opóñanse ao que se dispón neste real decreto-lei e, expresamente: 

  1. A disposición adicional décimo sexta do Real decreto-lei 11/2020, do 31 de marzo, polo que se adoptan medidas urxentes complementarias no ámbito social e económico para facer fronte ao COVID-19. 
  2. O que se dispón no artigo 13 e no artigo 14 e disposición adicional cuarta do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro, de medidas sociais en defensa do emprego. A disposición derrogatoria única recolle unha cláusula xenérica de derrogación normativa ao tempo que establece a derrogación expresa da disposición adicional décimo sexta do Real decreto-lei 11/2020, do 31 de marzo, polo que se adoptan medidas urxentes complementarias no ámbito social e económico para facer fronte ao COVID-19 e os artigos 13 e 14 e disposición adicional cuarta do Real decreto-lei 30/2020, do 29 de setembro.

MODIFICACIÓN DO TEXTO REFUNDIDO DA LEI SOBRE INFRACCIÓNS E SANCIÓNS NA ORDE SOCIAL, APROBADO POLO REAL DECRETO LEXISLATIVO 5/2000, DO 4 DE AGOSTO. Disposición final cuarta.

Dáse nova redacción ao parágrafo a) do artigo 53.1 (Contido das actas e dos documentos iniciadores do expediente), que queda redactado nos seguintes termos: 

«a) Os feitos constatados polo inspector de Traballo e Seguridade Social ou Subinspector de Emprego e Seguridade Social actuante, que motivaron a acta, destacando os relevantes para os efectos da determinación e tipificación da infracción e da graduación da sanción.

No caso de actas estendidas no marco de actuacións administrativas automatizadas, os feitos constitutivos da infracción cometida».

 

VIGOR: 27 de xaneiro de 2021