Kontratuaren ezintasun iraunkorra eta suntsipena

2025eko maiatzaren 1ean sartu zen indarrean apirilaren 29ko 2/2025 Legea, urriaren 23ko 2/2015 Legegintzako Errege Dekretuak onartutako Langileen Estatutuaren Legearen testu bategina aldatzen duena, langileen ezintasun iraunkorragatik lan kontratua amaitzearen arloan, eta urriaren 30eko 8/2015 Legegintzako Errege Dekretuak onartutako Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren testu bategina, ezintasun iraunkorraren arloan.

Berrikuntza nagusiak hurrengo hauekdira:

LE 48.2 artikuluaren aldaketa. Lan-harremana etetea lanpostua gordeta
48.2 artikuluari paragrafo bat gehitzen zaio, eta 49.1 artikuluaren n) atal berria aipatzen du, langilearen egoera lanpostua gordeta duen etendura kasu gisa aitortuz, honela idatzita: “49.1 artikuluaren n) hizkian aurreikusitako kasuetan, halaber, lan-harremanak etenda dirauela ulertuko da, lanpostua gordeta, arrazoizko doikuntzak edo lanpostu libre eta erabilgarri batera aldatzea ebazten den bitartean.”
 
LE 49.1 artikuluan e) atala aldatzea n) atala gehitzea. Lan-harremana azkentzea lanpostua erreserbatuta
Heriotza da kontratua azkentzeko arrazoi bakarra
49.1 artikulua, e) atalean ezabatu egin da baliaezintasun handiari edo ezintasun iraunkor absolutu edo osoari egindako erreferentzia lan-kontratua azkentzeko arrazoi gisa.

Kontratua azkentzea langileak hala nahi duelako, enpresak arrazoizko doikuntzak egiteko edo lanpostua aldatzeko aukerarekin:
49.1 artikulua, n) atal berriak ahalbidetu egiten du kontratua azkentzea “langilearen ezintasun handiaren, ezintasun iraunkor absolutuaren edo osoaren aitorpena” dela eta langileak hala nahi badu: 

• EIa kalifikatzen duen ebazpena jakinarazten denetik 10 egun naturaleko epean, langileak idatziz adieraziko du lan-harremanari eusteko borondatea.
• Enpresak gehienez 3 hilabeteko epea izango du, ebazpena jakinarazten denetik aurrera, arrazoizko doikuntzak edo lanpostu-aldaketak gauzatzeko. Doikuntzak zama handiegia badakar edo halako lanposturik ez balego edo libre ez balego izango da (profil profesionalarekin bat etorrita eta langilearen egoera berriarekin bateragarria izanda) edo aukera edukita ere langileak modu egokian proposatutako lanpostu-aldaketa baztertzen badu. Enpresak epe bera izango du kontratua azkentzeko. Erabakia arrazoitua izango da, eta idatziz jakinarazi beharko zaio langileari.
• Gehiegizko zama zer den zehazteko, egokitzapen-neurrien kostua hartuko da kontuan, enpresaren tamainari, baliabideei, egoera ekonomikoari eta negozio-bolumen osoari dagokienez, eta ez da gehiegizkotzat hartuko neurri, laguntza edo dirulaguntza publikoen bidez behar adina arintzen denean. Aurreikusten da 25 langile baino gutxiagoko enpresen kasuan gehiegizkotzat joko dela egokitzapen-kostuak, laguntzak edo dirulaguntzak kontuan hartu gabe, 56.1 artikuluaren eta egokitzapena eskatzen duen pertsonaren sei hilabeteko soldataren arabera dagokion kalte-ordainaren zenbateko handiena gainditzen duenean.
• Araudi aplikagarrian ezarritakoaren arabera eta laneko arriskuen prebentzioaren arloan langileen ordezkariekin kontsultatu ondoren, Prebentzio Zerbitzuek doikuntza-neurrien irismena eta ezaugarriak zehaztuko dituzte, langilearen prestakuntzari, informazioari eta osasunaren zaintzari buruzkoak barne, eta langilearen egoera berriarekin bateragarriak diren lanpostuak identifikatuko dituzte.

Langileen Estatutuaren 49.1 e) artikulua aldatzea eta n) gehitzea. Lan-harremana etetea eta lanpostua gordetzea

174.5 artikuluan honako paragrafo hau (hirugarrena) gehituko da:

1. Baldin eta, 49.1.n) artikuluan ezarritakoaren arabera, aldi baterako ezintasuna EI egoera aitortzen duen ebazpen baten bidez azkentzen bada (EIO, EIA, BH), ez da zehazten azkentzea enpresak lanposturako arrazoizko, beharrezko eta ona den egokitzapena gauzatzeagatik edo langilea beste lanpostu batera aldatzeagatik:

   • EIaren ondorio ekonomikoak etenda geratuko dira lanpostu berean egokitzapenak eginez edo dagokion pentsioa (198 GSLO) jasotzearekin bateraezina den beste lanpostu bat betetzen den bitartean.

Terminologia-egokitzapena

2. Hirugarren pertsona bertaratzeagatiko osagarria: LEari eta GSLOari egindako erreferentzia guztiak “baliaezintasun handia” honekin ordezkatuko da: “ezintasun handia”.
3. Kotizazio gabeko ezintasuna: LEari eta GSLOari egindako erreferentzia guztiak “kotizazio gabeko baliaezintasuna” honekin ordezkatuko da: “kotizazio gabeko ezintasuna”.

Lan-arloko jurisdikzioa arautzen duen urriaren 10eko 36/2011 Legea aldatzea.

120. art. Izapidetzea. Lan-kontratua arrazoi objektiboengatik azkentzeko izapideei buruzko artikuluari paragrafo bat gehitzen zaio, presazko izaera eta Langileen Estatutuaren 49.1.n) artikuluan aurreikusitako kasuetarako lehentasunezko izapidetzea adieraziz.

Bere mailetan ezintasun iraunkorraren egoeretan Guztizkoaren, Erabatekoa edo Ezintasun Handia, ezagutzen duzu garrantzitsua da eskubideak, obligazioak eta ekintzak zure enpresarentzat araudi berria darama eta pertsonentzat langilegoan.