O obxectivo da norma é proporcionar unha regulación suficiente, transversal e integrada nunha norma substantiva única que dea respostas a diversas necesidades, equilibrando o uso destas novas formas de prestación de traballo por conta allea e as vantaxes que supoñen para empresas e persoas traballadoras, dun lado, e un marco de dereitos que satisfagan, entre outros, os principios sobre o seu carácter voluntario e reversible, o principio de igualdade de trato nas condicións profesionais, en especial a retribución incluída a compensación de gastos, a promoción e a formación profesional, o exercicio de dereitos colectivos, os tempos máximos de traballo e os tempos mínimos de descanso, a igualdade de oportunidades no territorio, a distribución flexible do tempo de traballo, así como os aspectos preventivos relacionados basicamente coa fatiga física e mental, o uso de pantallas de visualización de datos e os riscos de illamento.
O real decreto-lei estrutúrase en catro capítulos, vinte e dous artigos, sete disposicións adicionais, catro disposicións transitorias e catorce disposicións finais, acompañandose dun anexo:
A continuación, sinálanse os aspectos máis destacados:
Nos contratos de traballo celebrados con menores e nos contratos en prácticas e para a formación e a aprendizaxe, só caberá un acordo de traballo a distancia que garanta, como mínimo, unha porcentaxe do cincuenta por cento de prestación de servizos presenciais, sen prexuízo do desenvolvemento telemático, se é o caso, da formación teórica vinculada a estes últimos
As persoas que desenvolven traballo a distancia terán os mesmos dereitos que ostentasen se prestasen servizos no centro de traballo da empresa, agás aqueles que sexan inherentes á realización da prestación laboral no mesmo de maneira presencial, e non poderán sufrir prexuízo en ningunha das súas condicións laborais, incluíndo retribución, estabilidade no emprego, tempo de traballo, formación e promoción profesional.
Contido mínimo obrigatorio:
As persoas que traballan a distancia terán dereito, nos mesmos termos que as que prestan servizos de forma presencial, á promoción profesional, debendo a empresa informar a aquelas, de maneira expresa e por escrito, das posibilidades de ascenso que se produzan, xa se trate de postos de desenvolvemento presencial ou a distancia.
A persoa que desenvolve traballo a distancia poderá flexibilizar o horario de prestación de servizos establecidos, segundo os termos do acordo de traballo a distancia e a negociación colectiva, respetando os tempos de dispoñibilidade obrigatoria e a normativa sobre tempo de traballo e descanso.
O sistema de rexistro horario deberá reflectir fielmente o tempo que a persoa traballadora que realiza traballo a distancia dedica á actividade laboral, sen prexuízo da flexibilidade horaria, e deberá incluír, entre outros, o momento de inicio e finalización da xornada .
a. A avaliación de riscos e a planificación da actividade preventiva do traballo a distancia deberán ter en conta os riscos característicos desta modalidade de traballo, pondo especial atención nos factores psicosociais, ergonómicos e organizativos. En particular, deberá terse en conta a distribución da xornada, os tempos de dispoñibilidade e a garantía dos descansos e desconexións durante a xornada.
b. A avaliación de riscos unicamente debe acadar á zona habilitada para a prestación de servizos, non estendendose ao resto de zonas da vivenda ou do lugar elixido para o desenvolvemento do traballo a distancia
c. A empresa deberá obter toda a información acerca dos riscos aos que está exposta a persoa que traballa a distancia e prever as medidas de protección que resulten máis axeitadas.
d. Cando fose necesaria a visita, por parte de quen tivese competencias en materia preventiva, ao lugar en que, desenvólvese o traballo a distancia, deberá emitirse informe escrito que xustifique o devandito extremo que entregarase á persoa traballadora e ás delegadas e delegados de prevención.
e. A visita requirirá o permiso da persoa traballadora, de tratarse do seu domicilio ou do dunha terceira persoa física.
f. Se non se concede o permiso, o desenvolvemento da actividade preventiva por parte da empresa poderá efectuarse de acordo coa determinación dos riscos que se derive da información solicitada da persoa traballadora segundo as instrucións do servizo de prevención.
Os convenios ou acordos colectivos de traballo poderán establecer os medios e medidas axeitadas para garantir o exercicio efectivo do dereito á desconexión no traballo a distancia e a organización axeitada da xornada de xeito que sexa compatible coa garantía de tempos de descanso.
As persoas traballadoras, no desenvolvemento do traballo a distancia, deberán cumprir:
As persoas traballadoras deberán cumprir as condicións e instrucións de uso e conservación establecida na empresa en relación cos equipos ou útiles informáticos, dentro dos termos que se establezan na negociación colectiva.
A empresa poderá adoptar as medidas que estime máis oportunas de vixilancia e control para verificar o cumprimento pola persoa traballadora das súas obrigas e deberes laborais, incluída a utilización de medios telemáticos, gardando na súa adopción e aplicación a consideración debida á súa dignidade e tendo en contaa capacidade real dos traballadores con discapacidade.
O Plan MECUIDA permanecerá vixente ata o 31 de xaneiro de 2021, de conformidade co que se dispón na disposición final décima do Real decreto-lei 8/2020, do 17 de marzo, e no artigo 15 do Real decreto-lei 15/2020, do 21 de abril, de medidas urxentes complementarias para apoiar a economía e o emprego.
Con efectos desde a entrada en vigor do Real decreto-lei 15/2020, do 21 de abril, de medidas urxentes complementarias para apoiar a economía e o emprego, e vixencia ata o 31 de outubro de 2020, aplicarase o tipo do 0 por % do IVE ás entregas de bens, importacións e adquisicións intracomunitarias de bens referidos no Anexo do real decreto-lei (produtos relacionados con tratamento COVID-19) cuxos destinatarios sexan entidades de Dereito Público, clínicas ou centros hospitalarios, ou entidades privadas de carácter social a que se refire o apartado tres do artigo 20 da Lei 37/1992, do 28 de decembro, do Imposto sobre o Valor Engadido. Estas operacións documentaranse en factura como operacións exentas.
Modifícase para incluír como infracción grave.
Art.7.1 “Non formalizar por escrito o contrato de traballo, cando este requisito sexa esixible ou solicitáseo a persoa traballadora, ou non formalizar o acordo de traballo a distancia nos termos e cos requisitos legais e convencionalmente previstos”.
Establécese un procedemento xudicial especial, mediante a introdución dun novo artigo, o 138 bis, á Lei 36/2011, do 10 de outubro, reguladora da xurisdición social, aplicable ás reclamacións relacionadas con dereito de acceso, reversión e modificación do traballo a distancia.
Introdúcense no texto do Estatuto dos Traballadores aquelas modificacións necesarias conforme ao recollido no real decreto-lei, nos artigos 13, 23.1 a) e 37.8 da devandita norma legal.
Con efectos desde a entrada en vigor deste real decreto-lei e vixencia indefinida engádese un novo parágrafo h), ao apartado 2 do artigo 54 (créditos ampliables) da Lei 47/2003, do 26 de novembro, Xeral Orzamentaria, coa seguinte redacción:
«h) Os destinados ao sistema de protección por cesamento de actividade.»
Incorpórase unha medida sobre a acreditación da identidade para obter certificados electrónicos, mediante a modificación da Lei 59/2003, do 19 de decembro, de sinatura electrónica. No ámbito da identificación de solicitantes de certificados electrónicos cualificados, o Regulamento (UE) 910/2014, do Parlamento Europeo e do Consello, do 23 de xullo de 2014, relativo á identificación electrónica e os servizos de confianza para as transaccións electrónicas no mercado interior e polo que se derroga a Directiva 1999/93/CE, contempla no seu artigo 24.1 d) a posibilidade de que tal verificación realícese utilizando outros métodos de identificación recoñecida a escala nacional que acheguen unha seguridade equivalente en termos de fiabilidade á presenza física. Como consecuencia, resulta precisa unha regulación específica no noso Dereito nacional dos esixentes requisitos organizativos e de seguridade aplicable a tales métodos. Para tal fin, procede atribuír ao Ministerio de Asuntos Económicos e Transformación Dixital, departamento competente para a regulación dos servizos electrónicos de confianza, a habilitación para a determinación de tales condicións e requisitos.
Amplía o prazo de entrada en vigor das previsións da disposición final sétima da referida norma, no relativo ao rexistro electrónico de apoderamentos, o rexistro electrónico, o rexistro de empregados públicos habilitados, o punto de acceso xeral electrónico da Administración e o arquivo electrónico; ante a dificultade de concluír os procesos de adaptación necesarios antes do 2 de outubro de 2020, que é o prazo fixado actualmente, amplíase ata o 2 de abril de 2021, data a partir da que producirán efectos as previsións sobre tales materias.
O artigo quinto queda redactado nos seguintes termos:
«Consideración excepcional como situación asimilada a accidente de traballo dos períodos de illamento, contaxio ou restrición nas saídas do municipio onde teñan o domicilio ou o seu centro de traballo as persoas traballadoras como consecuencia do virus COVID-19.
Co mesmo carácter excepcional, con efectos desde o inicio da situación de restrición da saída ou entrada a un municipio, e mediante o correspondente parte de baixa, estenderase esta protección a aqueles traballadores que se vexan obrigados a desprazarse de localidade para prestar servizos nas actividades non afectadas polo Real decreto 463/2020, do 14 de marzo, polo que se declara o estado de alarma para a xestión da situación de crise sanitaria ocasionada polo COVID-19, sempre que pola autoridade competente acordásese restrinxir a saída, ou a entrada, de persoas do municipio onde ditos traballadores teñan o seu domicilio, ou onde a empresa teña o seu centro de traballo no caso de que o traballador teña o seu domicilio noutro municipio, e fóselles denegada de forma expresa a posibilidade de desprazarse pola autoridade competente, non poidan realizar o seu traballo de forma telemática por causas non imputables á empresa para a que prestan os seus servizos ou ao propio traballador e non teñan dereito a percibir ningunha outra prestación pública.
A acreditación do acordo de restrición da poboación onde o traballador ten o seu domicilio ou a empresa o seu centro de traballo, e a denegación da posibilidade de desprazamento realizarase mediante certificación expedida polo concello do domicilio ou, se é o caso, polo do centro de traballo afectado pola restrición ante o correspondente órgano do servizo público de saúde.
De igual forma, a imposibilidade de realización do traballo de forma telemática acreditarase mediante unha certificación da empresa ou unha declaración responsable no caso dos traballadores por conta propia ante o mesmo órgano do servizo público de saúde.
No suposto de traballadores por conta allea que tivesen o domicilio en distinto municipio ao do centro de traballo, ademais do previsto no parágrafo anterior, requirirase acreditar:
a) O domicilio do traballador mediante o correspondente certificado de empadroamento.
b) Que o traballador desenvolve o seu traballo no centro sito no municipio afectado pola restrición, mediante a correspondente certificación da empresa.
c) Que a empresa non procedeu ao peche do centro de traballo, mediante a correspondente certificación da empresa.
Sempre que pola autoridade competente acordásese, con anterioridade á entrada en vigor do Real decreto 463/2020, do 14 de marzo, restrinxir as saídas ou as entradas do municipio onde teñan o domicilio ou en que teña o centro de traballo a empresa en que prestan os seus servizos, de tratarse das persoas traballadoras por conta allea ás que se refire o artigo 1 do Real decreto-lei 10/2020, do 29 de marzo, polo que se regula un permiso retribuído recuperable para as persoas traballadoras por conta allea que non presten servizos esenciais, co fin de reducir a mobilidade da poboación no contexto da loita contra o COVID-19, expedirase un parte de baixa con efectos desde a data de inicio da restrición e un parte de alta con efectos do 29 de marzo de 2020.
De tratarse de traballadores por conta propia ou autónomos, cando a restrición adoptada con anterioridade á entrada en vigor do Real decreto 463/2020, do 14 de marzo, restrinxise a súa saída do municipio onde teñan o seu domicilio ou, tendo o seu domicilio noutro, visen restrinxida a entrada no municipio impedindolles totalmente a realización da súa actividade, o dereito á prestación comezará co parte de baixa desde a data de inicio da restrición e durará ata agora de finalización da mesma, non podendo, en ningún caso, durar máis alá da data de finalización do estado de alarma.
Este subsidio por incapacidade temporal é incompatible cos salarios que se percibiren, así como co dereito a calquera outra prestación económica da Seguridade Social, incluída a incapacidade temporal por continxencias comúns ou profesionais. Nestes supostos percibirase a prestación da Seguridade social distinta ao subsidio previsto no presente artigo.
Para os efectos do previsto no parágrafo anterior, o traballador deberá presentar ante o correspondente órgano do servizo público de saúde, certificación da empresa acreditativa da non percepción de salarios.
Entrarán en vigor o 23/09/20 as seguintes disposicións (día publicación BOE):
Descarga o Real decreto-lei 28/2020